Karadelik açıklaması: İlk Defa Bir Kara Deliğin Resmi Çekildi
Gökbilimciler, ilk defa bir kara deliğin görüntüsünü yakaladılar ve evrenin en gizemli kozmik nesnesini anlama konusunda bir devrim yaratmış oldular. Bu fotoğraf Dünya’dan 55m ışık yılı uzakta ve Messier 87 galaksisinin merkezinde olan muazzam bir kara deliğin dış çizgisindeki toz ve gazlardan oluşan bir ışık halkasını gösteriyor. Kara delikler, ne ışığın ne de herhangi bir maddenin kaçamayacağı kozmik tuzaklar, bugüne kadar hiç görüntülenmediler. Ancak bilim insanlarının yaptığı son gözlemler bilinmeyen bir gerçeği aydınlattı. Bu çığır açıcı fotoğraf, 200’den fazla bilim insanının gayreti ile, Antartika’dan İspanya ve Şili’ye kadar olan yerleri kapsayan sekiz radyo teleskopundan oluşan Event Horizon Teleskopu tarafından çekildi. EHT direktörü ve Harvard Üniversitesi kıdemli araştırma görevlisi Sheperd Doeleman “Kara delikler evrendeki en gizemli nesnelerdir. Gözle görülmeyecek bir şeyin, bir kara deliğin fotoğrafını çektik” dedi.
Fotoğraf, bir kara deliğin diskini, içinde bulunan canavarı besleyen bulanık bir halka şeklindeki gaz ve toz halkasını doğrudan gösteriyor. Event Horizon Teleskopu, kara delik tarafından yutulmadan önce disk içindeki, parçacıkların yaydığı radyasyonu topladı.Fotoğraftaki ışık halkasının hilal benzeri bir görüntüye sahip olması, yani alt kısmının daha parlak olması, diskten Dünya’ya doğru dönen parçacıkların bize doğru daha hızlı fırlatılmasından ve böylece daha parlak görünmesinden kaynaklanmaktadır. İçindeki koyu bölge; olay ufkunun sınırını, geri dönüşü olmayan noktayı işaret eder, bunun ötesinde hiçbir ışık ya da madde kara deliğin acımasız çekim gücünden kaçacak kadar hızlı hareket edemez. Albert Einstein, görelilik teorisinde kara deliklerin varlığınu öngörmüştü, ancak kendisi var olduklarından gerçekten şüpheliydi. O zamandan beri gökbilimciler, bu kozmik çukurların orada olduğuna dair çok büyük kanıtlar biriktirdiler. Ancak kara delikler o kadar küçük, karanlık ve uzaklar ki onları doğrudan gözlemlemek için, Ay’da bir simit görmemizi sağlayacak bir teleskopla eşdeğer çözünürlükte bir teleskopa sahip olmamız gerekiyor. Bunun bir zamanlar aşılmaz bir zorluk olduğu düşünülüyordu. Dr. Doeleman ve meslektaşları, sekiz radyo teleskopundan gelen verileri birleştirerek Dünya boyutunda, en küçük detayları bile çözebilen güçte bir teleskop yaptılar.2017 yılında gözlemler başladığında, EHT’nin iki temel hedefi vardı. Birincisi, Samanyolu’nun ortasında yer alan “Sagittarius A” isimli kara deliğin görüntüsünü yakalamak. İkinci hedef ise şimdi çekilen, yaklaşık olarak Güneş sistemimiz büyüklüğünde olan M 87 galaksisinin çekirdeği olan kara delikti. Ancak ikinci hedefi gerçekleştirmenin daha kolay olduğunu düşündükleri için öncelikle bunun için uğraştılar. Olay ufkunda ışık, kara deliğin etrafında mükemmel bir şekilde bükülür. Yani orada durursanız kendi kafanızın arkasını görebilirsiniz. Gözlemler ayrıca Einstein’in İzafiyet Teorisi ‘ni de ispatlar nitelikte.Bilim insanları, kara deliklerin kutuplarından ışık hızına yakın bir şekilde yayılan radyasyon jetlerinin kökeni hakkında bilgi edinmeyi umuyor.
Ancak, gözlemler kara deliğin içi hakkında hiçbir bilgi ortaya koymadı. ” Kara delik olay ufkundan oluşan bir nesne değil. Olay ufkunun içindeki bir şey. Bu uçan bir nesne olabilir ya da merkezinde bir tekillik olabilir. Bu veriler bize içerde neler olup bittiğiyle ilgili bir bilgi vermiyor.”
Hollanda’daki Radboud Üniversitesi’nde bulunan, EHT Bilim Konseyi’nin başkanı Heine Falcke, ” Benim için en büyük soru, bu sınırın ötesine geçip geçemeyeceğimizdir. Belki de geçemeyiz. Bu moral bozucu ama kabul etmek zorunda kalabiliriz.”
